Sara og Dagný og ég
- Ísak Regal
- Feb 28, 2020
- 9 min read
Updated: Apr 11, 2023
Ég er stödd í strætó og stór og mikil svört kona horfir á mig eins og ég sé dóttir hennar. Hún er bæði áhyggjufull og vonsvikin á svipinn. Ljósin í strætónum flökta – perurnar eru að deyja. Ég reyni að virðast eðlileg, en vofan í rúðunni á vagninum kemur upp um mig. Hún er föl í framan og það eru baugar undir augunum.
Ég er á leiðinni upp í Mjódd að koppa stykki. Ég féll á benzo í gær – og mig langar að skríða inn í litlu skelina inni í mér. Mér líður eins og ég hafi ferðast nokkur ár aftur í tímann. Dagný sagðist ætla að taka sýru með mér um helgina, en bara ef við erum með dísur þegar við erum að koma niður.
„Ætlarðu út?“
Ung stelpa, hálfasísk í útliti, horfir á mig.
„Ha?“
„Ætlarðu út?“ segir hún.
Ég skil ekki spurninguna.
„Já?“ segi ég. „Á endanum.“
„Í Mjódd?“
„Já.“
„Geturðu gert mér greiða?“ segir hún. „Geturðu fylgt mér að bílnum mínum? Ég vil ekki labba ein.“
„Uu ... Jájá,“ segi ég. „Ekkert mál.“
Vagninn nemur staðar hjá strætóbiðstöðinni og stelpan stígur út á undan mér. Hún er vel til fara — klædd í svartan frakka með ullartrefil um hálsinn. Skórnir hennar líta út fyrir að kosta meira en ég borga í leigu á mánuði og buxurnar eru úr þunnu, fínu efni. Hún er líka með taupoka frá Geysi á öxlinni. Ég hugsa að þetta sé skrítin leið til að klæða sig í strætó á leiðinni upp í Mjódd, en geng með henni í áttina að bílaplaninu fyrir framan bíóið.
„Takk kærlega fyrir,“ segir hún. „Ég vildi ekki að labba ein, kannski er það heimskulegt.“
„Það er ekkert mál,“ segi ég og sting báðum höndum í úlpuvasana. Mér líður eins og ég hafi verið í sömu fötunum of lengi. Finn kaldan svita hríslast um líkamann.
„Hvað er bíllinn þinn að gera hér?“ spyr ég.
„Aaa, það er löng saga,“ segir hún.
„Nú?“
„Sko,“ segir hún og réttir út báðar hendur eins og hún sé hljómsveitarstjóri. „Ég ætlaði til vinkonu minnar í kvöld þannig að ég keyrði í vinnuna, ég vinn í bíóinu, sko,“ segir hún og bendir á bíóhúsið, „og ég og vinkona mín ætluðum að fá okkur nokkur rauðvínsglös eftir vinnu, svo ég skildi bílinn eftir af því að ég vildi ekki keyra full heim.“
„Sniðugt.“
„En vinkona mín var ekki heima. Ég bankaði upp á. Hringdi bjöllunni. Ég hringdi í símann hennar. Ég meira að segja gekk hringinn í kringum húsið en það fannst hvorki tangur né tetur af henni!“ segir hún. Hún virðist ánægð með þetta orðalag. „Öll ljósin inni hjá henni voru slökkt.“
„Skrítið.“
„Hvað heldur þú? Hvar heldur þú að hún gæti verið?“
„Ég hef enga hugmynd,“ segi ég.
„Kannski hafa geimverurnar tekið hana,“ segir hún.
Það er eins og ég vakni úr dái.
„Hvaða geimverur?“
„Hefurðu ekki heyrt um geimverurnar?“
„Hvaða geimverur?“
„Hefurðu ekki heyrt um GEIMVERURNAR?“ segir hún og hlær dillandi hlátri. Hún hefur orku á við tíu manneskjur.
„Hvaða geimverur?“ endurtek ég.
„Það sá einhver svona geimverudisk í Árbænum í gær. Eða þússt … svona fljúgandi furðuhlut. Nálægt Rauðavatnsskógi. Varstu ekki búin að heyra um það? Það var einhver að keyra framhjá og sá svona ljós á himninum fyrir ofan skóginn.“
Ég hlæ í gegnum nefið.
„Það eru ekki til geimverur,“ segi ég. „Og ef þær væru til þá væru þær ekki á Íslandi,“ bæti ég við. „Þeim hlýtur að hafa missést.“
„En pældíðí ef það væru til geimverur í alvörunni.“
Ég veit ekki hvað ég á að segja svo ég spyr hana hvað hún heiti.
„Sara,“ segir hún og réttir mér mjúka og fínlega hönd.
„Andrea,“ segi ég.
„Gaman að kynnast þér.“
„Sömuleiðis,“ segi ég. „Hvar er bíllinn þinn?“
„Þarna,“ segir Sara og bendir út í enda bílaplansins.
Það er dimmt úti og ekki sála á ferli.
„Hvert varst þú að fara?“ spyr hún.
„Hmm? Já, öh … ég var bara að fara að kaupa gras,“ segi ég og finn um leið að ég roðna.
„Mmm. Ég skil þig,“ segir hún. „Ég reyki ekki gras.“ Það er engin dómharka í röddinni. Hún bara gerir það ekki.
Ég finn allt í einu að ég öfunda hana – sakleysið hennar. Það er svo margt sem hún hefur ekki séð, mun ekki sjá. En því er öðruvísi háttað með mig. Mér líður eins og ég hafi séð of mikið nú þegar, eins og það verði ekki aftur snúið úr þessu.
„Ég gerði það einu sinni,“ segir hún, „en svo varð ég alltaf bara svo kvíðin þegar ég reykti.“
„Það kemur fyrir,“ segi ég.
Ég finn skyndilega, án þess að hafa nokkra hugmynd um ástæðuna, að ég verð óstjórnlega kvíðin. Hjartað hamast í brjóstinu. Það blikkar í hausnum á mér.
Sara mænir á mig.
„Hvað er að?“
„Ég veit það ekki,“ segi ég og nem staðar. Ég finn hvað ég anda þungt.
„Mér líður … bara eitthvað skringilega,“ segi ég.
Líkaminn skelfur allur.
„Ég finn fyrir stressinu í þér,“ segir Sara. „Taktu í höndina á mér og leyfðu því að losna frá og leka úr fingrunum. Leyfðu því að fljóta hjá. Verða að engu.“
„Ha?!“
„Æi, þetta er svona app sem ég hlusta á þegar ég verð kvíðin.“
„Getum við sest niður einhvers staðar?“
„Við getum farið inn í bíl. Hann er bara þarna … “
„Nei,“ segi ég. „Getum við bara komið okkur fyrir einhvers staðar? Getum við … Getum við sest á gangstéttina bara eða … “ Ég bendi á glugga þar sem stendur NUDDSTOFA stórum stöfum.
Það er slökkt inni.
Við setjumst á gangstéttina fyrir framan nuddstofuna. Fyrir ofan okkur er lítið þil sem skýlir okkur fyrir köldu næturloftinu og daufri birtunni sem streymir frá ljósastaurunum. Andardráttur minn er hraður en stöðugur. Ég vil ekki heyra neinn tala. Ég finn blíðlegt augnaráð Söru hvíla á mér.
„Þetta verður allt í lagi,“ endurtek ég við sjálfa mig á milli andardrátta. „Þetta verður allt í lagi.“
„Ég vona það,“ segir Sara. Ég skynja glettni í röddinni. Hún setur upp einhvern svip og ég finn að ég slakna við það, við léttleikann í henni.
„Hvað gerðist annars?“ segir hún „Ég hef aldrei séð … “
Ég gríp fast í úlnliðinn á Söru.
Á himninum fyrir ofan okkur skína björt, græn og hvít ljós. Þau eru í laginu eins og einhver form sem ég man ekki hvað heita. Þau fljóta, frekar en svífa. Það sést í útlínur á hlut sem er svo afbrigðilegur að það er engin leið að lýsa honum.
Ljósin fljóta yfir okkur í nokkurn tíma. Sara ætlar að standa upp en ég rígheld í úlnliðinn á henni, eins og í barn sem ætlar að æða yfir götu á rauðu ljósi.
„Sara,“ segi ég eins lágt og ég mögulega get.
Hjartað æpir í hálsinum á mér.
Mér heyrist einhver segja eitthvað. En ég veit ekki hvort það er ímyndun eða ekki.
Ég heyri hjartað í Söru slá. Hún læsir rauðum nöglunum í húðina á mér. Augun eru galopin. Ég finn hjartað dæla blóði um allan líkamann.
Við horfum í sameiningu á ljósin hverfa út í nóttina. Verða að henni.
Í nokkrar mínútur gerum við ekki neitt nema anda að okkur svörtu næturloftinu.
„Sara,“ segi ég loks. „Getum við farið heim til þín?“
Við stöndum upp og skottumst í áttina að bílnum eins og við séum að reyna okkar besta til að vera ósýnilegar.
„Hvað í FOKKANUM var þetta!?“ segi ég þegar við erum komnar út á veginn.
Sara svarar mér ekki.
„Mér líður ekki vel,“ tilkynnir hún mér.
„Ókei,“ segi ég. „Reyndu bara að keyra og ekki hugsa um neitt annað.“
Sara keyrir eins og hún sé í ökutíma.
Ég set hönd á ennið, kreisti gagnaugun eins fast og ég get.
„Er ekki eitthvað loftvarnadæmi?“ segir Sara.
„Hvað meinaru?“
„Loftvarnaeftirlitið eða eitthvað?“ segir hún.
„Ég hef ekki hugmynd. Hvað er það?“
„Ég veit það ekki.“
Ég horfi á bílrúðuna fyrir framan mig. Hún verndar mig fyrir nóttinni. Hleypir henni ekki að mér.
„Það eru ekki til neinar … “ Við vitum báðar hvað hún ætlar að segja. En hún sleppir ekki orðinu.
„Hvar áttu heima?“
„Árbænum.“
„Ókei, það er ekki langt. Getum við chillað þar?“
Sara kinkar kolli.
Ég kreppi fingurna í hnefa og hvíli höfuðið á honum, horfi á veginn og á Söru til skiptis. Hún deplar varla augunum.
„Býrðu ein?“ spyr ég.
„Nei, með foreldrum mínum,“ segir Sara. „En þau eru í Grikklandi, svo ég er ein heima núna.“
„Næs. Gott.“
Ég er fegin að þurfa ekki að útskýra neitt fyrir neinum. Hvernig gæti ég útskýrt þetta?
Við keyrum inn í stillt og þögult úthverfi sem fyrir alla muni ætti að vera öruggt. En ekkert verður nokkurn tímann öruggt fyrir mér. Þegar við erum komnar leggur Sara í innkeyrsluna við hús sem lítur út fyrir að vera klippt út úr amerískri bíómynd. Hún gengur inn á undan mér og þjófavarnarkerfið hrekkur í gang. Ég fylgist með henni stimpla inn kóðann. Og við stöndum í myrkrinu þar til hljóðin þagna. Sara kveikir ljósin og íbúðin birtist okkur. Innréttingin er hvít og það glansar allt. Ég klæði mig úr skónum og segi Söru að mér finnist íbúðin flott en það er eins og hún heyri ekki í mér. Mig langar að spyrja hana að einhverju hversdagslegu, hrósa henni fyrir fatastílinn eða spyrja hana hvað foreldrar hennar vinna við, en það er eins og það sé ekki hægt að segja neitt, ekkert, sem gæti látið hlutina meika sens á ný.
Við fáum okkur sæti inni í eldhúsi og Sara kveikir á katlinum. Hönd hennar skelfur þegar hún tekur tvo bolla úr skápnum fyrir ofan vaskinn og setur tepoka ofan í þá.
„Þetta verður allt í lagi,“ segi ég í bakið á Söru. „Það er örugglega góð útskýring á þessu. Ég meina, hvað sáum við – einhver ljós? Það eru oft ljós á himninum. Þetta hefur bara verið einhver … ný þyrla eða eitthvað.“ Ég heyri að það er engin sannfæring í röddinni og tek eftir því að ég er byrjuð að naga á mér naglaböndin.
„Eigum við að hringja í lögguna?“ spyr Sara.
„Og segja hvað?“
„Að við sáum eitthvað?“
„Hvað sáum við?“
„Kannski … “
En áður en hún kemst lengra er bankað á útidyrnar. Klukkan er að verða tólf á miðnætti.
„Áttu von á einhverjum?“ spyr ég, vitandi svarið.
Sara hristir höfuðið.
Það er bankað aftur. Fastar.
„Það er gægjugat,“ hvísla ég. „Notaðu gægjugatið.“
Ég krosslegg fæturna og naga naglaböndin af meiri áfergju. Sara horfir bara á mig. Hún er hrædd. Gufa liðast upp úr hraðsuðukatlinum og hvorug okkar hreyfir sig.
Það er bankað aftur.
„Ég skal,“ segi ég.
Sara grípur stóran hníf sem hangir á vegg fyrir aftan hana.
Ég stend á fætur og geng hægum skrefum í áttina að útidyrunum. Ég reyni að taka á mig rögg. Virðast djörf. Hugsa með mér að kannski sé þetta bara nágranni að biðja um bolla af sykri. Þegar ég kem að dyrunum lyfti ég mér upp á tábergið og halla öðru auganu alveg upp að gægjugatinu.
Tvö augu stara inn á mig. Svo fjarlægjast þau. Og ég sé að það standa tveir menn fyrir utan. Þeir eru klæddir í allt svart og með svartar skikkjur á herðunum.
„Við vitum að þið eruð heima. Sara og Andrea.“
Þeir biðja um að fá að koma inn. Ég neita en tek um leið eftir því að höndin lyftist upp og tekur úr lás fyrir þeim og opnar dyrnar.
Mennirnir svífa inn.
Þeir eru með föla húð, langa og mjóa fingur og varirnar eru eins og teiknaðar á. Augun eru of stór fyrir andlitin.
Sara stendur stjörf inni í eldhúsi. Ég stíg nokkur skref aftur á bak og tek mér stöðu við hlið hennar. Mennirnir, eða hvað sem þeir eru, spyrja okkur hvað við höfum séð fyrr um kvöldið. Þeir ítreka við okkur að segja engum frá því sem við sáum. Augun í þeim eru alls ekki augu. Alls ekki.
Þeir biðja Söru um að draga símann upp úr vasanum. Hún gerir eins og þeir segja og heldur á honum í útréttum lófa hægri handar.
Síminn byrjar að snúast í lófanum á henni. Hann snýst – hraðar og hraðar, svo skiptir hann litum; verður brúnn, fjólublár og mosagrænn áður en hann hættir að snúast og breytist í leðju í lófanum á Söru.
Mennirnir segja að þeir geti gert það sama við hjörtun okkar.
„Þið munuð aldrei vita,“ segir annar þeirra.
Svo eru þeir komnir út. Dyrnar lokaðar.
Skyndilega finn ég hvað ég verð sljó og dösuð. Það er eins og ég sé að vakna af draumi um miðja nótt. Hálsinn verður þurr og nóttin fyrir utan húsið virðist óraunveruleg. Móða leggst yfir mig – ég gleymi hvar ég er.
Ég veit ekki hve langur tími líður áður en ég átta mig.
„Sara,“ segi ég. „Sara, er allt í lagi með þig?“ Það er eins að tala við stein. Ég tékka púlsinn bara til að vera viss.
„Sara?“ segi ég og slæ hana laust utan undir.
„Ég held ég ætti að fara að sofa,“ segir hún loks.
„Sara?“
„Ég held ég ætti að fara að sofa.“
„Sara? Hvað er í gangi? Er allt í lagi með þig?“
„Já. Það verður allt í lagi með mig,“ segir hún. Hún deplar augunum og brosir til mín, en það er dapurlegt bros.
„Viltu að ég gisti? Það er ekkert mál, sko,“ segi ég.
„Nei,“ segir hún. „Það er allt í lagi.“
„Ertu alveg viss?“
„Já.“
„Ókei,“ segi ég og þrýsti á henni handlegginn. „Ertu viss um að það sé í lagi?“
„Já,“ segir hún. „Ég þarf bara að sofa.“
„Ég tékka á þér á morgun,“ segi ég. En ég veit að ég mun ekki gera það.
Ég faðma hana að mér áður en ég fer. Hún bregst varla við því. Ég bið hana um númerið hennar og spyr hvað hún heitir svo ég geti addað henni seinna.
„Sara Eiríks,“ segir hún áður en ég skil við hana.
Nóttin er dimm. Það heyrist suð í loftinu. Ég geng hratt í áttina að næsta strætóskýli. Mig langar að hringja í Dagnýju en ég held á símanum í hendinni á meðan ég geng án þess að stimpla inn númerið. Ég hugsa með mér að ég sjái hana fljótlega hvort eð er. Við ætluðum að taka sýru um helgina, en bara ef við værum með dísur þegar við erum að koma niður. Það eru tíu mínútur í næsta strætó svo ég stimpla inn annað númer.
„Jó, blessaður, ertu fresh?“
Á sama tíma og ég sit í strætó á leiðinni heim sit ég inni í herbergi heima hjá Dagnýju viku seinna. Skær skjábirta skín á andlitið á mér. Dagný situr á rúminu og rúllar jónu eins og henni einni er lagið. Það er tónlist í loftinu og Dagný hreyfir sig eins og þyngdarlaust í takt við ljúfa tónana og raular lágt með.
Alltaf þegar ég horfi svona á hana er eins og allar áhyggjur og sjálfshatur losni frá mér og leki úr fingrunum. Fljóti hjá. Verði að engu. Og ég gleymi hvað í fokkanum ég var eiginlega að segja.
Í þá daga gengu nunnur um ganga skólans og prestar réðu öllu milli himins og jarðar. Þannig hafði það verið í langan tíma, allt frá því...
Fyrir nokkrum árum var ég sannfærður um að ég myndi deyja ungur. Að ég myndi deyja bráðum. Ætti í mesta lagi ár eftir eða svo...
Lilja var mætt á fundinn korter í. Hún bjóst við að vera fyrst á svæðið — en fólk var þegar farið að tínast inn. Þær örfáu hræður sem...